Iragan astean Datuen Babeserako Lege Ofizialari buruzko formakuntza bat eskaini zen Klinikan. Hori probestuaz, Ana María Rodriguez de Viguri Aliadeko presidentearekin hitz egin dugu, datu pertsonalen kudeaketa egokiari buruz, zeinak "naizen guztia artikulatzen duenez, profesionalek errespetatu behar dituzten".
Azkenaldian asko hitz egiten da DBLOri buruz. Jabetzen gara duen garrantziaz?
Datuen babesa ez da lege kontua, gizatasun kontua da. Ni nire nortasuna naizenez, ez naiz deus nire daturik gabe: nire izena, abizenak, identifikatu nezakeen NANa, nire datu genetikoak edo biometrikoak. Horrek guztiak naizena artikulatzen du, eta nire datuak ospitale bateko profesional bati ematen dizkiodanean, horrek jakin behar du identitate hori errespetatzen.
Zeintzuk dira ospitale baten egunerokotasunean gehien errepikatzen diren akatsak?
Esaterako, historial klinikoa agerian uztea, pazientearen datuak familiari ematea hark horretarako baimenik eman ez duenean... Garrantzi gutxi ematen zaie gauza txikiak dira baina oihartzuna izan dezaketenak. Pertsona batek bere ama adinduaren datuak eskatuz gero, eta emanez gero, nola dakit pertsona hori bere alaba dela? Eta gero, bere amak eman nahiko al lizkioke? Kontuak horrela, ohartzen gara jendea babesteko garaian zentzua duela horrek.
Nire datuak ospitale bateko profesional bati ematean, pertsona horrek ohartu behar du nortasun hori errespetatu egin behar dela
Maila sozialeko kontzientziazio lan bat egin beharra al dago?
Bai, eta horretan dihardu Datuen Babeserako Espainiako Agentziak. Egon da orain artean jazo gabeko esfortzu bat komunikabideen aldetik. Agentziaren webgunean informazio asko dago hiritarrentzat. Guk ere badugu arduratu beharra; esan nahi da, ez badiot amari bere historiala ikusteko baimenik eskatzen, ez dut horretarako eskubiderik, nahiz eta nire ama izan. Hori gizartean txertatzen joango da, baina ez da ahaztu behar lege hori sare sozial handietarako sortu dela, zeintzuek gure datu guztiak dituzten.
Sareetan bere pazienteen kasuak azaleratzen dituzten langile sanitarioak ere hor daude...
Profesional batek paziente baten informazioa edo irudiak partekatu ditzake baldin eta identifikatzeko aukerarik ez badago. Esaterako, Madrilen 5 milioi pertsona bizi dira, eta adin, maila sozio-ekonomiko eta gaixotasun jakin bat dituen emakume baten kasua aipatzen bada, bada ez legoke arazo handirik, baina 3.000 biztanleko herri batean aldatu egiten da hori. Kontziente izan behar dugu gure ezagutza zabaldu eta pazienteari zerbitzua eskaintzeko edozer azpimarra egin dezakegunaz, baina beti ere paziente horren eskubideak urratzen ez diren artean. Ez dagoenean nork identifikatuko duen.
Orduan, muga lausoa da. Sendagile batek Madrilen egin dezakeena Tolosan egitea araua haustea litzateke?
Izan liteke. Pertsona identifikatu baldin badaiteke, nahiz legerik ez hautsi datuen babesari dagokionean, beste legedi bat hauts lezake eta salaketa penal bat jaso. Kontziente izan behar dugu DBLOa gizabanakoen eskubideen zati dela.
Hiritarrok ere arduratu behar dugu. Ez badut amaren baimen argirik bere historiala ikusteko, ulertu behar dut ez dudala eskubiderik nahiz eta nire ama izan
Eta zer gertatzen da beren pazienteen argazkiak erabiltzen dituzten kasu klinikoekin...
Datu biometrikoak ezin dira eman, eta identifikagarri egin dezakeen zerbait azaltzen bada, profesionalak ez luke erabili beharko baldin eta pazienteak ez badu modu jakin, argi, eta frogagarri egiten.
Norbait hiltzen denean, nor da bere datuen jabe?
Oinordekotza agiriarekin azaltzen den edonork du datuetarako sarbidea. Nire ustez hori ez da egokia, hildako pertsonak eskubide batzuk mantendu beharko lituzkeelako. Ez dakit legedia hortik doan; egun, hildakoa hildakoa da, eta agiria aurkezten duenak soilik du sarbidea.
Comments